بانوان سخنور خجند

Authors

موجوده اروان اوا

استادیار

abstract

خجند شهری است معروف در سرزمین ماوراءالنهر که از قدیم مرکز علم و ادب و تمدن بوده است. در این مقاله، به برخی ویژگی های شعری بانوان سخن سرای خجند که نمایانگر جهان بینی، ذوق، محیط اجتماعی و سبک نگارش آن هاست، پرداخته شده است. از میان بانوان سخن سرای خجند می توان به مونسه مهستی خجندی، زیبای خجندی، فضیلت خجندی و شریفه بی بی عاجز خجندی اشاره کرد. مونسه مهستی از شاعره های ممتاز خجندی الاصل است که در رباعی سرایی بسی چیره دست بود. تخیلات بکر، صور خیال جذاب، سادگی زبان و مضامین عاشقانه از ویژگی های برجستۀ اشعار اوست. زیبای خجندی از دیگر بانوان سخن سرای خجند است که باوجود ازبین رفتن دیوان اشعارش نمونه هایی از اشعار او در بیاض ها و سفینه ها ثبت است. وی به سبک خراسانی شعر می سروده و موضع غزلیاتش نیز غالباً عاشقانه بوده است. قنبرخان خجندی و دخترانش معظم و معطرخان از دیگر شاعره های نامدار منطقۀ خجند هستند که به زبان تاجیکی و ترکی شعر سروده اند. از دیگر شاعره های منطقۀ خجند می توان به فضیلت و شریفه بی بی عاجز خجندی اشاره کرد. در این مقاله نگارنده پس از معرفی این شاعران و بررسی مضامین و سبک شعری آن ها به این نتیجه رسیده است که این بانوان سخنور بیشتر در قالب رباعی و غزل شعر سروده اند. مهم ترین موضوعات اشعار آن ها عشق، شکایت از زمان، طالع و تقدیر، و تسلیم شدن به قضا و قدر است. زبان و اسلوب شعر این بانوان صاحب ذوق ساده و روان و عامه فهم است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ادیبان و سخنوران خجند

تا سال‌های اخیر، تحقیق و پژوهش در ادبیات خجند و نمایندگان برجستۀ آن غالباً به‌طور مستقل انجام می‌شد و از سوی دیگر، بیشتر این پژوهش‌ها محدود به زندگی و آثار تنی چند از آن‌ها مثل کمال خجندی، کارنامه‌های ادبی آل خجند و سلسله‌شعرای قرن نوزدهم میلادی بود و ازهمین‌رو نمی‌توانست نیازهای خوانندۀ تاجیک را درزمینۀ شعرای حوزۀ خجند برطرف کند. خوشبختانه، تألیف تذکرۀ شعرای خجند به همت پرفسور عبدالمنا...

full text

جدیدیه در خجند

در آغاز قرن بیستم در منطقۀ آسیای مرکزی و به‌ویژه در شهرهای بزرگ آن ازجمله سمرقند، بخارا، تاشکند، خوقند، خجند و... جنبش فرهنگی و اجتماعی جدیدیه عرض هستی کرد که در ترویج خودشناسی ملی، رشد حس وطن‌دوستی، تشکیل مکتب و معارف، بیداری فکری، ترغیب آموزش علم و فرهنگ، تلقین آرمان‌های انسان‌پروری و افکار دموکراسی در کشور نقش معین داشت. در این مقاله، ضمن معرفی خادمان و جانب‌داران این جنبش، مهم‌ترین مکتب‌های...

full text

آل خجند در هند

این مقاله با هدف معرفی رسالۀ آل‌خجند که دکتر ریحانه خاتون، دانشمند هندی و استاد دانشگاه دهلی در سال ۱۹۸۹م به تألیف آن همت گماشت، به‌نگارش درآمده است. این اثر که اصلاً به زبان اردو تألیف شده بود، در سال ۲۰۰۰م به زبان تاجیکی ترجمه شد تا خوانندگان تاجیک نیز بتوانند با این اثر ارزشمند آشنا شوند. در این رساله، مؤلف برای نخستین بار دربارۀ حیات و فعالیت علمی و ادبی نمایندگان خاندان معرفت‌پرور ...

full text

پژوهش در جغرافیای تاریخی خجند در ایران

خجند یکی از شهرهای کهن و سابقه‌دار ماوراءالنهر است که پژوهش دربارۀ مسائل جغرافیایی تاریخی آن همواره مورد توجه پژوهشگران ایرانی بوده است. در این مقاله برخی از پژوهش‌های انجام‌شده در ایران دربارة جغرافیای تاریخی این منطقه معرفی و نقد شده است. لغت‌نامۀ دهخدا نخستین منبعی است که مقاله‌ای جداگانه را به معرفی خجند اختصاص داده است. هرچند اساس منبع‌شناسی تاریخ خجند در لغت‌نامه بسیار م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۸، شماره ۱۴، صفحات ۱۳-۲۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023